Otizm Spektrum Bozukluğunda Dil ve İletişim Terapisi
Otizm Spektrum Bozukluğunda Dil ve İletişim Terapisi
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), sosyal iletişim ve etkileşimde zorluklar ile sınırlı, tekrarlayan davranış örüntüleri ile karakterize bir gelişimsel durumdur. Bu yazıda, OSB'li çocuklarda dil ve iletişim terapisi yaklaşımlarını detaylı olarak ele alacağız.
OSB'de İletişim Profili
İletişim Zorlukları
Sözel İletişim:
Sözel Olmayan İletişim:
Sosyal İletişim:
İletişim Güçlü Yönleri
Değerlendirme Süreci
Kapsamlı Değerlendirme
1. İletişim Becerileri:
2. Oyun Becerileri:
3. Duyusal Profil:
4. Güçlü Yönler ve İlgiler:
Terapi Yaklaşımları
1. DIR/Floortime
Odak:
Hedefler:
2. PECS (Picture Exchange Communication System)
Ne Demek:
Resim değişim iletişim sistemi
Nasıl Çalışır:
Aşamalar:
1. Fiziksel değişim
2. Mesafe ve sebat
3. Resim ayırt etme
4. Cümle yapısı
5. Sorulara cevap
6. Yorum yapma
3. AAC (Augmentative and Alternative Communication)
Alternatif İletişim Yöntemleri:
Düşük Teknoloji:
Yüksek Teknoloji:
4. Sosyal İletişim Terapisi
Hedefler:
Teknikler:
5. Doğal Gelişimsel Davranışsal Müdahaleler (NDBI)
Özellikler:
Örnekler:
Ekolali ve Yönetimi
Ekolali Nedir?
Duyulan kelimelerin veya cümlelerin tekrarlanması.
Türleri:
Anlık Ekolali:
Hemen tekrarlama
Gecikmeli Ekolali:
Daha önce duyulan ifadelerin tekrarı
Ekolalinin İşlevi
Ekolali amaçsız değildir:
Ekolaliyle Çalışma
1. İşlevi Anlayın:
Ne söylemeye çalışıyor?
2. Model Olun:
Uygun cevabı gösterin
3. Genişletin:
Ekolaliyi anlamlı iletişime dönüştürün
4. Alternatifler Öğretin:
Daha işlevsel ifadeler
Sosyal Hikayeler
Ne Demek?
Sosyal durumları açıklayan kısa, görsel hikayeler.
Nasıl Yazılır?
1. Tanımlayıcı Cümleler:
"Okula gittiğimde, sınıfa girerim."
2. Perspektif Cümleleri:
"Öğretmenim beni görünce mutlu olur."
3. Yönlendirici Cümleler:
"Öğretmenime 'Günaydın' derim."
4. Onaylayıcı Cümleler:
"Bu iyi bir fikirdir."
Kullanım Alanları
Video Modelleme
Ne Demek?
Hedef davranışın video ile gösterilmesi.
Türleri
1. Yetişkin Modeli:
Yetişkin davranışı gösterir
2. Akran Modeli:
Akran davranışı gösterir
3. Kendi Modeli:
Çocuğun kendi başarılı performansı
4. Animasyon:
Çizgi film karakterleri
Avantajları
Duyusal Entegrasyon
OSB ve Duyusal İşleme
OSB'li çocukların %90'ında duyusal işleme farklılıkları vardır.
Duyusal Arayıcılar:
Duyusal Kaçınanlar:
Duyusal Diyeti
Günlük duyusal aktiviteler planı:
İletişime Etkisi
Ebeveyn Eğitimi ve Destek
Ebeveynlerin Rolü
Birincil Terapi Uygulayıcısı:
Ev Stratejileri
1. Çevresel Düzenlemeler:
2. İletişim Fırsatları:
3. Özel İlgi Alanları:
4. Olumlu Pekiştirme:
Akran Etkileşimi
Neden Önemli?
Akran Aracılı Müdahale
Akran Eğitimi:
Yapılandırılmış Aktiviteler:
Teknoloji ve AAC
Tablet Uygulamaları
Popüler Uygulamalar:
Avantajları:
AAC Mitleri
**Mit:** "AAC konuşmayı engeller"
**Gerçek:** AAC konuşmayı destekler ve teşvik eder
**Mit:** "Önce konuşmayı denemeliyiz"
**Gerçek:** AAC hemen başlatılmalı
**Mit:** "AAC sadece konuşamayanlar için"
**Gerçek:** AAC tüm iletişim seviyelerinde faydalı
Okul İşbirliği
Ekip Yaklaşımı
Sınıf Destekleri
Görsel Destekler:
İletişim Destekleri:
Çevresel Düzenlemeler:
İlerleme ve Beklentiler
Gerçekçi Hedefler
Başarı Ölçütleri
Sonuç
OSB'li çocuklarda dil ve iletişim terapisi, bireysel ihtiyaçlara göre özelleştirilmiş, kanıta dayalı yaklaşımlar gerektirir. Erken müdahale, yoğun terapi ve aile katılımı ile çocuklar önemli ilerlemeler kaydedebilirler. Her çocuk benzersizdir ve kendi hızında gelişir. Bodrum'da OSB'li çocuklar için profesyonel dil ve konuşma terapisi desteği için bizimle iletişime geçebilirsiniz.